Zalk

Plaatsen > Zalk

Zalk is een dorp in Overijssel. Zalk is een dorp in een bocht van de IJssel. Zalk dankt haar bekendheid vooral aan het “kruidenvrouwtje” Kleusien uut Zalk oftewel Klazien Rotstein.

Het dorp telt ongeveer 750 inwoners
en heeft diverse verenigingen en bedrijven.

In de 12e eeuw staat Zalk bekend als “De heerlijkheid van de heren “Buckhorst”. Kasteel de Buckhorst was een voormalig roofridderslot en wordt voor het eerst genoemd in 1224. In 1840 is het kasteel afgebroken.

De Zalker toren, behorend bij de Sint Nicolaaskerk, stamt uit de 13e eeuw. De kerk, die na een grondige restauratie nog steeds volop in gebruik is, is rond het jaar 1400 gebouwd. 
De St. Nicolaaskerk en het geslacht Buckhorst

Van oudsher is de geschiedenis van de kerk in Zalk en die van de heren van Buckhorst onlosmakelijk met elkaar verbonden; zij hadden namelijk het recht van collatie.

Dit recht hebben de bewoners van Buckhorst van de bischop van Utrecht ontvangen voor het oprichten en instandhouden van een drietal vicariën (altaren): van de H.H. Apostelen Petrus en Paulus, van Johannes en Laurentius en van Onze Lieve Vrouwe.

Naast de verplichting van twee wekelijkse missen, moesten de vicariën onderhouden en de kerk instandgehouden worden.

Dat dit laatste ook metterdaad gebeurde, blijkt uit kerkenraadaantekeningen van augustus 1838, waarin vermeld staat betreffende de gemeente dat zij “tot nu toe bevrijd was gebleven van eenige bijdragen tot onderhoud der kerkelijke gebouwen”. Reden waarom de kerkeraad het oppertoezicht der kerkelijke zaken graag aan de heer van Zalk toevertrouwde.

Bij de Reformatie (omstreeks 1590 in Zalk) is het kerkegebouw grondig “gekerstend”:de vicariën zijn toen verwijderd; de eigendommen van de familie Buckhorst in het kerkgebouw bleven gespaard.

De nazaat, die van alle Buckhorstbewoners verreweg het meeste aanzien genoten heeft is Willem III van Buckhorst, hofmaarschalk en ridder. Hij overleed in 1501. De namen van zijn vrouw en een zoon zijn op een van de grafzerken in de kerk terug te vinden.

Een belangrijk bepalend element in het interieur van het ongeveer uit het jaar 1400 stammende huidige kerkgebouw, zijn de oude Buckhorst-eigendommen.

Opvallend zijn de in eikenhout uitgevoerde Buckhorsterbank, de daarbij aansluitende lambrisering, de preekstoel en het koorhek. De mooie op grafkelders rustende vier oude grafzerken dragen de sporen van vele eeuwen kerkgang.

In januari 1814 hebben de Fransen zich in Deventer verschanst, ook op de Zalker boeren werd een beroep gedaan om de blokkade van Deventer te doorbreken.

Korenmolen “De Valk” is in 1870 als een achtkante stellingmolen gebouwd op een voet van steen. De Valk is in 1988 voor het laatst gerestaureerd en verkeert nog steeds in een goede staat. De molen is een instructiemolen, dat wil zeggen dat deze molen wordt gebruikt om liefhebbers op te leiden tot vrijwillig molenaar.

Na de restauratie van het kerkplein in 1979 kan de pomp in de dorpskern weer gebruikt worden, behalve van de ‘wijnmaand’ tot de ‘grasmaand’, dan is de pomp buiten gebruik.

Vlak buiten Zalk, aan de Zalkerdijk, vindt u het Monument van de laatste bever van Nederland, die in 1825 in de ijssel bij Zalk met een roeispaan om het leven werd gebracht. 

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *