Plaatsen > Winsum
Winsum is een gemeente in de provincie Groningen. De huidige gemeente Winsum is gevormd bij de gemeentelijke herindeling op 1 januari 1990 bij de gemeentelijke herindeling in de provincie Groningen. Tijdens deze herindeling werden de gemeenten Adorp, Baflo, Ezinge en Winsum samen gevoegd. Het bestaande gemeentehuis in Winsum (inmiddels verbouwd en uitgebreid) fungeert als bestuurscentrum voor de nieuwe gemeente met zijn ongeveer 14.000 inwoners. De gemeente Winsum bestaat uit de woonkernen:
- Abbeweer,
- Adorp,
- Aduarderzijl,
- Alinghuizen,
- Allersma,
- Antum,
- Arwerd,
- Baflo,
- Bellingeweer,
- Beswerd,
- Bolshuizen,
- De Dingen,
- De Raken,
- De Schifpot,
- De Schoor,
- De Vennen,
- Den Andel,
- Duisterwinkel,
- Ernstheem,
- Ezinge,
- Feerwerd,
- Garnwerd,
- Groot Wetsinge,
- Hammeland,
- Hardeweer,
- Harssens,
- Hekkum,
- Hiddingezijl,
- Klein Garnwerd,
- Klein Wetsinge,
- Krassum, Lutje
- Marne,
- Lutke Saaksum,
- Maarhuizen,
- Obergum,
- Oldenzijl,
- Oostum,
- Ranum,
- Rasquert,
- Saaxumhuizen,
- Sauwerd,
- Schapehals,
- Schaphalsterzijl,
- Schilligeham,
- Suttum,
- Takkebos,
- Tijum,
- Tinallinge,
- Valkum,
- Wierum,
- Wierumerschouw (ged),
- Wildeveld,
- Winsum
In 1276 in het centrum van Winsum (Molenstraat) werd het Dominikanenklooster gesticht. Helaas is daar tegenwoordig niets meer van terug te vinden.
Het stadse Winsum heeft in de 15e, maar vooral ook in de 16e eeuw herhaaldelijk te maken gehad met oorlogsgeweld. Zo verbrandde Rennenberg op 4 juli 1581 met een paar vendels burgers uit de stad Winsum en Obergum. Ongeveer een maand eerder had hij al de verschansingen bij Winsum geslecht. Pas na 1583, toen de guerrilla zich verplaatste, konden de dorpelingen hun, ongetwijfeld zeer eenvoudige (veelal houten) huizen herbouwen.
De ontwikkeling van het nieuwe dorp werd sterk bepaald doordat aan weerzijden van het dorp grote landgoederen waren. Aan de oostzijde was dit het voorwerk van de abdij Werden (later in handen van de Johannietercommanderij te Warffum, en in de loop van de 15e eeuw van de Ripperdas). Aan de westzijde verrees in de loop van de 15e eeuw de westelijke Ripperdaborg (omgeving van het huidige Gezondheidscentrum). Toen beide Ripperdaborgen in het laatste kwart van de 16e eeuw in handen kwamen van de stad Groningen, werd het dorp voorgoed in zijn expansiemogelijkheden beknot.
In Winsum dateren vandaag de dag de oudste huizen of fragmenten in aanzet hoofdzakelijk uit de 18e en 19e eeuw.
In Winsum zijn alle noodzakelijke winkels voor uw dagelijkse inkopen aanwezig. Industrie en bedrijven zijn er ook volop. Groot, klein, regionaal of internationaal opererend.
De brug over het Winsumerdiep, het water dat tweelingdorp Obergum scheidt van Winsum wordt “de Boog” genoemd. De Boog is niet de enige verbinding trussen de beide dorpen, er is ook de Jeneverbrug: een Hoogholtje (hoge houten loopbrug) dat zijn naam dankt aan de kroegen die er ooit floreerden, de autobrug in de provinciale weg vanaf Groningen en sinds een paar jaar de brug naar de jongste wijk: de Brake.
Een bezienswaardigheid is de Nicolaaskerk uit de 13de eeuw. Regelmatig worden hier rondleidingen georganiseerd.