Plaatsen > Terherne
Terherne ligt in de provincie Friesland.
Aan de rand van de gemeente Boarnsterhim, omsloten door het Sneekermeer en de Terhornster en Terkaplester Poelen, ligt het “eiland” Terherne. Het dorp Terherne is waarschijnlijk ontstaan rond 1100. Van oudsher moest men vechten tegen het oprukkende water van het Sneekermeer. De keersluis, die alleen bij hoog water dienst deed, werd in 1944 door de geallieerden gebombardeerd en doet sindsdien dienst als schiphuis van het Provinciale Statenjacht. Rond 1950 is de huidige sluis gebouwd. Terherne werd vroeger ook wel Nova Zembla genoemd, vanwege de geïsoleerde ligging.
In 1883 kreeg het eiland een vaste verbinding met Terkaple door het dichten van de Heerenzijl. De inwoners vonden hun bestaan voornamelijk in de landbouw, scheepvaart en visserij.
Tijdens de bloeiperiode van de Friese handelsvaart op de Oostzee en Middellandse Zee, in de 18e eeuw, telde Terherne tussen de 40 en de 50 kofschippers. Ten zuidoosten van Terherne was de helling waar deze schepen werden gebouwd. Tegenwoordig is de grootste bron van inkomsten de waterrecreatie. De bijnaam van de inwoners van Terherne is “Poask” (stekelbaars). Deze vis komt veel voor in de wateren rond Terherne. De “Poask” symboliseert de armoede die onder de bewoners heerste in de vorige en begin deze eeuw.
De naam Terherne betekent “op de hoek”. Terherne is ontstaan als eindpunt van de landverkavelingen in de twaalfde eeuw. Terherne is aan alle kanten omsloten door water. Het dorp Terherne lag vroeger geïsoleerd op een eiland. Toen op 2 maart 1845 de eerste predikant bij de Hervormde gemeente in dienst trad, kwamen er vier overdekte wagens over het ijs uit Akkrum aan. Volgens de overlevering was er nog nooit een rijtuig in het dorp gezien en “hadden sy veel bekijks”.
In 1857 werd een grindweg aangelegd die aansloot op de rijweg tussen Akkrum en Oude Schouw. Pas in 1908 is een verbindingsweg naar Terkaple aangelegd, de “rijksstraatweg” naar Joure.
De inwoners van Terherne vonden hun bestaan in de landbouw, de scheepvaart en de visserij, alsmede bedrijvigheid die daarmee annex was. Tijdens de bloeiperiode van de Friese handelsvaart op de Oostzee en de Middellandse Zee, in de achttiende eeuw, telde Terherne tussen de 40 en 50 kof- en smakschippers. Veel van het land van de Terhernster boeren lag over water en zij moesten gebruik maken van zeilende bedrijfsvaartuigen.
Veel van de historie is nog terug te vinden. Terherne is ook het Kameleondorp. Bekend van de vele boeken en de films over Hielke en Sietse. Het hele dorp ademt de Kameleonsfeer uit. Er zijn in het dorp vele vakantiewoningen, boten om te huren en skûtsje om zeiltochten mee te maken.
Pagina met bijdrage van Tolke de Boer.