Plaatsen > Culemborg
Culemborg is een zelfstandige gemeente en woonkern in de provincie Gelderland. Culemborg heeft 26.613 inwoners op een oppervlakte van 31,23 km² en een wateroppervlakte van 1,49 km².
Oorspronkelijk was Culemborg een handelsdorp, gelegen op de stroomrug van het riviertje de Meer en de zuidelijke oeverwal van de Lek. Ten westen daarvan bouwde in de 12e eeuw de Heer van Beusichem een kasteeltje.
In 1318 ontvingen de poorters van de inmiddels versterkte nederzetting van hun Heer, Jan van Bosinchem, stadsrechten waaronder tolvrijheid op de jaarmarkt en het asielrecht.
In de 14e eeuw kwam er een stadsmuur en -gracht om ongeregelde bendes en vijandelijke troepen buiten de stad te houden. Tweemaal werd de stad buiten de bestaande muren uitgebreid. Omstreeks 1370 aan de noordzijde met een schipperskwartier, de zogenaamde Havendijk en twintig jaar later aan de zuidzijde waar de buurtschappen Lanxmeer en Parijsch erbij werden getrokken onder de naam Nieuwstad. Zo ontstond een soort “driestad”. Ook de Havendijk en de Nieuwstad werden ommuurd.
In de 14e eeuw bouwde Jan II, die zich Heer van Culemborg noemde, een groot kasteel aan de oostzijde van het stadje. Van dit kasteel is nu alleen de kasteeltuin nog over. Franse troepen hebben het in 1672 grotendeels verwoest waarna het in de jaren na 1735 definitief werd gesloopt.
In de tweede helft van de 19e eeuw is de aanleg van de spoorlijn Utrecht-Den Bosch (inmiddels vervangen spoorbrug voltooid in 1868) een belangrijke stimulans voor de industriële ontwikkeling van Culemborg. Met name de sigaren- en meubelindustrie zijn in die tijd sterk opgekomen. Tegenwoordig vindt men naast de meubelfabrieken een grote variëteit aan industrieën in de stad.
Culemborg kent een Culemborgs Historisch Museum: het Museum Elisabeth Weeshuis. Elisabeth leefde in de 16e eeuw. Zij liet veel geld na en legde vast dat daar onder meer een weeshuis voor moest komen. Pas sinds de jaren zestig van de vorige eeuw is het geen weeshuis meer. Tegenwoordig huisvest het gebouw een museum en de openbare bibliotheek. In het museum staat een vaste tentoonstelling, dat een beeld geeft van de economische en culturele geschiedenis van Culemborg. Daarbij is er speciale aandacht voor het weeskind. Regelmatig zijn er tijdelijk tentoonstellingen. Meer informatie: Herenstraat 29
4101 BR Culemborg tel. (0345) 513 912 Open van dinsdag t/m vrijdag van 13.00-17.00 uur en in het weekend van 14.00
Sinds 2002 kent Culemborg een heus Elvis Presleymuseum. Bezoekers worden hartelijk ontvangen door John en Renée Vink. Zij kunnen je vrijwel alles over Elvis vertellen. Voor 7,50 (inclusief consumptie) laten ze je hun verzameling zien. Openingstijden: dinsdag tot en met zaterdag: 09.00 16.00 uur. Zondag alleen op afspraak. www.elvismuseum.nl t. (0345) 514 590
Korenmolen “De Hoop”
Deze bakstenen molen uit in 1853 is een rijksmonument. Hij staat net buiten de stadsmuren van Culemborg. Op deze plaats, waar de wieken van de molen vrij konden draaien, stond in de eeuwen daarvoor ook altijd een molen. De molen raakte ernstig in verval maar werd in 1993 gerestaureerd. De met riet gedekte kop kwam er weer op, net als de stelling en de wieken. Op zaterdag is de molen te bezichtigen, molenaar Leo Tiggelman geeft dan rondleidingen. De korenmolen is niet meer in gebruik om het graan voor het brood te malen. Alle machinerie is echter nog wel aanwezig. Vanaf de houten stelling heeft u een prachtig uitzicht over Culemborg.